دکتر مجتبی مقصودی

دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

همایش بین المللی "آینده جهان اسلام در افق 1414

شنبه, ۷ ارديبهشت ۱۳۹۸، ۰۹:۳۲ ب.ظ

در ضرورت صلح پژوهی در جهان اسلام؛ نگاهی آینده پژوهانه

دکتر مجتبی مقصودی رئیس هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات صلح ایران

چکیده

مرزهای جهان اسلام هیچگاه چون امروز خونین و لبریز از خشونت، مناقشه، منازعه و تنش نبوده و چون امروز علما و اندیشمندان کشورهای اسلامی و نخبگان فکری و اجرایی اسیر فرقه گرایی مزمن و دورافتادگی از مفاهیم صلح و آشتی و مصالحه نبوده اند و آتش بیاران معرکه ی جنگ، فقر و بی عدالتی و  نیز کاسبان گریه و مرگ این چنین کسب و کارشان پر رونق و سکه نبوده است. در چنین آشفته بازاری که از سطوح فردی تا سطوح اجتماعی، ملی، منطقه ای و بین المللی وجوهی از پرخاشگری، خشونت، درگیری، آوارگی و بی سرپناهی عینی و ذهنی دیده می شود؛ چه باید کرد و پژواک صلح خواهی، پیام صلح و وحدت را در کجا باید جستجو کرد؟ گویا همه ی نحله های فکری و گرایشات سیاسی از ناسیونالیسم، سوسیالیسم و بنیادگرایی مذهبی در جهان اسلام به بن بست رسیده اند، مفری را نمی نمایند وگریزگاهی را نشان نمی دهند؛ چه بسا راه های پیشنهادی نیز با سرمایه های اجتماعی برباد رفته، عملکردهای نابسامان و مرجعیت های مدنی و سیاسی ضعیف و متفرق گوش شنوایی ندارد.

با ترسیم چنین وضعیتی این پژوهش مدعی است یکی از راه های گشایش همدلی و همزیستی برادرانه، بازفهمی و بازبینی پارادایم ها و جزم های فکری از دریچه صلح پژوهی و تولید ادبیات صلح خواهانه و صلح دوستانه با تکیه بر شناسایی متون و نصوصی است که اخوت صلح جویانه و مداراگونه را توصیه می کنند.

اگر بپذیریم صلح پژوهی یا Peace Research شاخه ای نوین در مطالعات علوم اجتماعی و انسانی است که هدف آن شناسایی و تولید و تبیین روش شناسی، معرفت شناسی، هستی شناسی، تاریخ  شناسی، روند پژوهی، مطالعات تطبیقی و آینده پژوهی مطالعات و ادبیات صلح است خلاء آن به عنوان یک دیسیپلین دانشگاهی- پژوهشی در بسیاری از کشورهای اسلامی و از جمله ایران بشدت احساس می شود. جا دارد همچنان که جهان اسلام به لحاظ ذهنی، عینی و راهبردی به ادبیات جنگ و جهاد و دفاع مجهز می شود به ادبیات صلح و مصالحه نیز مسلح و مهمتر از آن باورمند گردد.

این پژوهش به لحاظ روش شناسی با ابتناء بر روش کیفی، تجربه زیسته پژوهشگر و از طریق داده کاوی  و در چارچوب مسئولیت اجتماعی، مدنی، اخلاقی ، ملی، انسانی و حرفه ای تلاش دارد ضرورت صلح پژوهی در جهان اسلام را مورد طرح و بررسی قرار داده و مکانیزم های هنجاری و راهبردی را برشمارد.  

 

واژه های کلیدی: صلح پژوهی، جهان اسلام، آینده پژوهی،