دکتر مجتبی مقصودی

دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

۶ مطلب در شهریور ۱۳۹۲ ثبت شده است

۲۷
شهریور
طرح چالش های علوم سیاسی کشور با حضور مشاورین رییس جمهور منتخب         تالار آفتاب مرکز مطالعات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در بعدازظهر گرم پنجم مرداد ماه 1392 پذیرای نمایندگان انجمن های علمی کشور به ویژه انجمن های حوزه علوم انسانی با حضور مشاورین رییس جمهور منتخب بود. این نشست که با ابتکار و دعوت  کمیسیون انجمن های علمی کشور برگزار شد از مشاورین رییس جمهور جدید؛ دکتر محمود سریع القلم، دکتر محمد رضا صادق، دکتر سید رضا صالحی امیری، دکتر حسام الدین آشنا، دکتر محمد نهاوندیان حضور داشتند.      پس از سخنان افتتاحیه و مقدماتی  از سوی هر یک از مشاوران رییس جمهور منتخب و وعده کاربست پیشنهادات و توصیه های این جلسه، دکتر مرتضی براری دبیر کمیسیون انجمن های علمی  با ذکر مقدمه ای از حدود 25 نفر از نمایندگان انجمن ها برای طرح ظرفیت های همکاری انجمن ها با دولت و نیز چالش ها و مطالبات سخن بگویند.      از انجمن علوم سیاسی ایران دکتر مجتبی مقصودی با استقرار در جایگاه سخنرانی و در فرصتی بسیار محدود ضمن طرح برخی عملکردهای این انجمن در طول ده ساله گذشته، هفت  نکته اساسی را مورد طرح قرار دادند. نکته اول: تاکید بر بهم پیوستگی وضعیت رشته های علوم انسانی- اجتماعی و سیاسی با وضعیت توسعه یافتگی و میزان پیشرفت کشور. به عبارتی نابسامانی های موجود در این حوزه های دانشگاهی جدای ازفضای عمومی کشور نیست.     دوم: در هشت ساله اخیر، به ویژه در چهار سال گذشته هیچ دیواری کوتاه تر از حوزه علوم اجتماعی و سیاسی یافت نشد . به جبران ناتوانی های اداره کشور و سوء مدیریت های کلان، رشته های علوم اجتماعی و سیاسی کشور با فرافکنی مسئولین،  مورد هجمه قرار گرفتند و بخشی از مشکلات کشور بر گردن این رشته ها نهاده شد و گاه در این عرصه غیرمنصفانه و یک طرفه به صاحبنظران این حوزه اتهاماتی زده شد که در هیچ دادگاه صالحه ای مورد دادرسی قرار نگرفت؛ لذا اعاده حیثیت و ارتقاء شان و جایگاه کرامت کوشندگان دانشگاهی  این عرصه وظیفه مقامات و مسئولین حوزه های فرهنگی و اجتماعی کشور دولت جدید است.    سوم: کاهش نقش و جایگاه دپارتمان های دانشگاهی و از جمله دپارتمان های علوم سیاسی در امور آموزشی،  پژوهشی و جذب اساتید و در مقابل افزایش نقش روسای دانشگاه ها  به مثابه یک آفت، نیازمند بازبینی جدی است.     چهارم: دولتی سازی، حکومتی سازی و ایدئولوژیک سازی رشته علوم سیاسی آسیبی بزرگ برای کشور، جامعه دانشگاهی و رشته علوم سیاسی است. تجربه ناموفق کشورهایی که به نحو مشابه ای عمل نموده اند بزرگترین زنهار باش در این عرصه است.     پنجم: هر چند بازبینی و اصلاح وضعیت آموزشی و سرفصل های رشته علوم سیاسی یک الزام اجتناب ناپذیر است، و اصلاح سرفصل لازم و ضروری است ، ولی اصلاحات فعلی و بازنویسی انجام شده مورد تایید قاطبه اصحاب این علم و انجمن علوم سیاسی ایران  نیست.    ششم: درخواست اصلی ما در شرایط فعلی، مسکوت گذاشتن اجرایی سازی این سرفصل ها به مدت یکسال و کسب نظر از انجمن علوم سیاسی ایران برای ارائه نظر کارشناسی است. این تقاضا خواسته بخش اعظم همکاران این رشته دانشگاهی است.   هفتم: انجمن علوم سیاسی ایران به عنوان بزرگترین و فعالترین نهاد دانش سیاست با مرجعیت علمی – پژوهشی لازم ضمن اعلام آمادگی برای اصلاح سرفصل ها و محتوای رشته متناسب با نیازهای کشور و شرایط متحول جهانی، توان بازبینی سرفصل این رشته را دارد؛ لذا با توجه به گستردگی این تلاش در صورتی که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نهادهای متولی این درخواست نمایند و امکانات حمایتی را فراهم نمایند انجمن علوم سیاسی ایران به این مهم همت خواهد گمارد.   در خاتمه این نشست نمایندگان رییس جمهور منتخب وعده  بررسی  و  پیگیری جدی  درخواست ها را دادند.
  • مجتبی مقصودی
۱۹
شهریور
عنوان سخنرانی و مقاله:حقوق شهروندی و حقوق گروهی در پرتو مسئولیت ها و محدودیت های جدید دولت در ایران دکتر مجتبی مقصودی                                       چکیده:    از جمله مهمترین وظایف و کارکردهای دولت های مدرن؛ پیش بینی و تضمین حقوق آحاد ملت و گروه های مختلف اجتماعی است که معمولا جایگاه مهمی را در قوانین اساسی و موضوعه و در فرایند اجراء به خود اختصاص می دهد. در طول حیات دولت مدرن در ایران و از زمان مشروطیت استیفاء این حقوق متاثر از ساختار دولت، نوع قرائت دولتمردان، ملاحظات ایدئولوژیک، موقعیت ژئوپلیتیک و تنوع و ترکیب جمعیتی در دو قالب مسلط شامل؛ "حقوق شهروندی" و"حقوق گروهی" تبلور یافته است. با چنین مفروضاتی، این دو پرسش کلیدی مطرح می شود که در ایران معاصر، الگوی ساماندهی سیاسی حقوق ملی از چه مسیر و مجاری عبور کرده و در چه گونه هایی تجلی یافته است؟ مسئولیت ها و محدودیت های جدید دولت در تامین این حقوق چه بوده است؟      از منظر روش شناسی جامعه شناسی تاریخی؛ پیش بینی "حقوق شهروندی" در قانون اساسی مشروطه و متمم آن و سپس حدود هفتاد سال بعد پیش بینی تواما "حقوق شهروندی و گروهی" در قانون اساسی جمهوری اسلامی ؛ در دو نظام سیاسی متفاوت، در پرتو قبول تعهدات اولیه، پایه ای و مسئولیت های جدید دولت های ملی قابل تبیین و ارزیابی است، در همین حال شرایط حساس انقلابی، جنگ، تحریم، بیگانه هراسی مفرط، ناتوانی در اداره و پاسخگویی،  فقدان اراده اجراء ، ترس ازگسترش عمودی و افقی مطالبات فردی و اجتماعی و الگوی دیرپای حکومت ورزی و سیر صعودی قرائت های مضیق و اقتدارگرایانه؛ به عنوان محدودیت های جدید دولت، تضمین و اجرای حقوق شهروندی و گروهی را تحت الشعاع قرار داد.منبع: خلاصه مقالات دومین همایش کنکاش های مفهومی و نظری در باره جامعه ایران، انجمن جامعه شناسی ایران، تهران، 25 و 26 اردیبهشت 1392، ص 108
  • مجتبی مقصودی
۱۲
شهریور
تبریک سرپرستی دانشگاه علامه طباطبایی به دکتر حسین سلیمی    پس از مدتها گمانه زنی بالاخره حجت الاسلام صدر الدین شریعتی رییس جنجالی دانشگاه علامه طباطبایی جای خود را به دکتر حسین سلیمی داد. شریعتی در طیف اصولگرایان در سال های مسئولیت خود با اخراج و بازنشسته سازی اساتید، جابجایی وضعیت خدمتی تعدادی از اساتید از آموزشی به پژوهشی، جذب گسترده دانشجو و هیات علمی و تفکیک جنسیتی سابقه ماندگاری از خود در اذهان اهالی این دانشگاه و اصحاب علم و فرهنگ کشور بر جای نهاد.    دکتر سلیمی از خانواده علوم سیاسی کشور و دانشیار روابط بین الملل است و در کارنامه خود عضو هیات موسس 19 نفره انجمن علوم سیاسی ایران را دارد. وی از سال 1389 تاکنون نایب رییس انجمن علوم سیاسی ایران است. سردبیر اولین شماره پژوهشنامه علوم سیاسی را بر عهده داشته است.     دکتر سلیمی در هفته گذشته نیز دبیر علمی اولین "همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال" بود که توسط انجمن علوم سیاسی ایران و مرکز مطالعات استراتژیک مجمع با مشارکت انجمن های جامعه شناسی ایران و مطالعات فرهنگی و ارتباطات برگزار شد و بیست سخنران شاخص وجوه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اعتدال را مورد طرح و بررسی قرار دادند.    در همین جا از طرف خود، هیات مدیره و اعضاء انجمن علوم سیاسی ایران انتصاب ایشان را به سرپرستی این دانشگاه تبریک عرض می نمایم. انجمن علوم سیاسی ایران به نمایندگی از سوی جامعه علوم سیاسی کشور این آمادگی را دارد تا هر گونه همکاری علمی، پژوهشی و آموزشی با این دانشگاه به ویژه اصلاح و بازبینی سرفصل های رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل را به انجام برساند.
  • مجتبی مقصودی
۰۹
شهریور
اعتماد به اقوام ایرانی شرط اعتدال و اعتدال شاه کلید برخورد با پدیده قومیت در ایران   سخنرانی "مبانی اعتدال و پدیده قومیت ها در ایران" در همایش ملی ""تبیین مفهوم اعتدال" که در ششم شهریور در تالار آفتاب مرکز مطالعات استراتژیک مجمع به اهتمام انجمن علوم سیاسی ایران و این مرکز مطالعاتی و نیز مشارکت دو انجمن جامعه شناسی ایران و انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات برگزار شد بازتاب رسانه ای و مطبوعاتی درخوری یافت. دو لینک خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و  خبرگزاری کار ایران (ایلنا) را در این قسمت منتشر خواهیم کرد:                                                              *****رئیس انجمن علوم سیاسی ایران: اعتماد به اقوام ایرانی شرط اعتدال است    یک استاد دانشگاه گفت: تساهل و مدارا مبنای اعتدال در حوزه‌ی قومیت‌ها باید باشد و از سویی اعتماد به اقوام ایرانی شرط اعتدال است     به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر مجتبی مقصودی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی در سخنانی در دومین روز از همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال، با اشاره به تاثیر سیاست‌های اعتدالی بر رفع مشکلات قومیت‌ها در کشور، افزود : اعتدال با لوازم و الزاماتش می‌تواند شاکله‌ی برخورد با مسائل باشد، هر چند نمی‌توانیم مدعی باشیم که اعتدال بهترین روش برای برخورد با مشکلات است.     وی با بیان این که مساله‌ی قومیت‌ها یک واقعیت سیاسی - اجتماعی در ایران است، تصریح کرد: دولت‌های اقتدار گرا اصلا تمایل ندارند به موضوع قومیت‌ها بپردازند چون معتقدند طرح این مساله مشکلات بیشتری را دامن‌گیر کشور می‌کند.     رئیس انجمن علوم سیاسی ایران با اشاره به مساله ی قومیت‌ها از منظرهای مختلف تصریح کرد: متاسفانه مساله قومیت‌ها در سالهای گذشته در حوزه‌ی امنیت ملی قرار گرفته است به جای این که این موضوع در چارچوب مطالعات قومی و اجتماعی باشد و این روند آثار سوء را برای کشور در بر داشته است.     این استاد دانشگاه با بیان این که فرصت انتخابات در کشور همواره محملی برای بیان مطالبات قومی بوده است اظهار کرد: در مقطع انتخابات مطالبات قومی افزایش می‌یابد چرا که نظام نیز به دنبال مشارکت حداکثری است. و به افزایش مشارکت نگاه مثبت دارد، اما چنانچه مطالبات در یک دوره‌ی طولانی پاسخ داده نشود، که متاسفانه در کشور این اتفاق افتاده است این نابسامانی‌ها و عدم تعادل‌ها بیشتر و بیشتر می‌شود و جامعه را دچار مشکل می‌کند و می‌بینیم وقتی نماینده‌ای از اقلیت‌ها می‌خواهد در مجلس شورای اسلامی رای بیاورد از موضوعات و مشکلات قومی و قبیلگی سوء استفاده می‌کند که البته از یک منظر امری طبیعی است و از منظر دیگر تهدید است.     مقصودی ادامه داد: ما همواره می‌گوییم اقوام و قومیت‌ها در کشور فرصت هستند، اما هیچ وقت از آنها به بهترین شکل استفاده نمی‌کنیم. این حرف بیشتر یک تعارف است که می‌گوییم اقوام فرصت هستند و حداقل از سوی بخشی از نیروهای سیاسی جامعه می‌دانیم که اقوام را تهدید محسوب می‌دانند.     این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش با بیان این‌که اعتدال به معنای خرد ورزی، انصاف و عدالت را در بر دارد، اظهار کرد: برای پیاده کردن اعتدال در چارچوب بررسی قومیت‌ها ابتدا باید مساله و مشکل قومیت‌ها را بپذیریم و بعد گفت و گوی انتقادی را نیز پذیرا باشیم و اجازه دهیم مسائل و مشکلات حل شوند. همچنین قانون‌گرایی از جمله مهمترین راهکارهای حل مشکلات کشور و به ویژه مشکل قومیت‌هاست. در حال حاضر برخی اصول قانون اساسی در حوزه اقوام را کف انتظارات قومیتی باشد.     مقصودی گفت: تساهل و مدارا مبنای اعتدال در حوزه‌ی قومیت‌ها باید باشد و از سویی اعتماد به اقوام ایرانی شرط اعتدال است.                                                                                              ************اعتدال، شاه کلید برخورد بهینه با پدیده قومیت‌ها در ایران است     تأکید بر عنصر شناسایی به مثابه گام اول در موضوع قومیت‌ها در ایران، پذیرش عنصر گفتگو در مناسبات ملی و قومی، قانونگرایی، تساهل و مدارا، رعایت حقوق شهروندی و توجه به کرامت و شأن انسان‌ها وبدون هیچ تبعیض و گریزی از مبانی اعتدال در حوزه قومیت‌ها از منظر ایجابی (باید‌ها) است.    ایلنا: عضو هیئت علمی دانشگاه آزاداسلامی اعتدال را شاه کلید برخورد بهینه با پدیده قومیت‌ها در ایران دانست.    به گزارش خبرنگار ایلنا؛ مجتبی مقصودی در همایش ملی تبیین مفهوم اعتدال که امروز در مرکز تحقیقات استراتژیک برگزار شد، گفت: عدم اعتدال، ناموزونی‌های سیاسی اجتماعی و نوسانات موجود در عرصه سیاسی اجتماعی می‌تواند مشکل قومیت‌های را بیش از پیش دامن بزند.    وی با اشاره به اینکه اعتدال می‌تواند شاه کلید برخورد با پدیده قومیت‌ها در ایران باشد افزود: نمی‌گویم اعتدال نسخه نهایی آن است اما می‌تواند در شرایط فعلی برخورد بهینه با مسئله قومیت‌ها باشد.    مقصودی با اشاره به رویکردهای برخورد با پدیده قومیت تصریح کرد: در رویکرد تقلیل گرایانه چیزی تحت عنوان تنوع و تکثر قومی به رسمیت شناخته نمی‌شود و تنها یک فرهنگ کلی وجود دارد که مابقی فرهنگ‌ها ذیل آن حل و فصل می‌شود.    مقصودی ادامه داد: در رویکرد بزرگ نمایی، مطالبات گروه‌های قومی بیش از آنچه که هست نشان داده می‌شود و به عبارتی آشوب سازی می‌شود.    وی در ادامه به رویکرد واقع نمایی در برخورد با پدیده قومیت‌ها اشاره کرد و افزود: در این رویکرد به صورت علمی مسائل قومیت‌ها بررسی و مطالبات آن‌ها شناسایی می‌شود.    عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه قومیت‌ها هفت دهه است که تبدیل به مسئله و مشکل شده است افزود: جامعه ایران در سیاست گذاری حوزه قومیت‌ها دچار یک جادررفتگی و  عدم اعتدال است.    مقصودی تصریح کرد: بخشی از جامعه سیاسی ایران صورت مسئله یعنی وجود واقعیتی به نام پدیده قومیت و مطالبات هویتی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن را به رسمیت نمی‌شناسد.    وی با اشاره به اینکه حوزه قومیتی عملا در چارچوب ملاحظات امنیتی قرار گرفته است افزود: شرایط به گونه‌ای است که درطی ۸ سال گذشته در رابطه با کارهای پژوهشی در حوزه قومیت‌ها دچار مشکل جدی بودیم.     مقصودی فقدان نهادهای فراگیر برای پیگیری مطالبات گروه‌های قومی را از دیگر مشکلات این حوزه عنوان کرد و افزود: در بزنگاه‌های تاریخی همانند انتخابات فرصتی برای طرح مطالبات قومی فراهم می‌شود به گونه‌ای که برخی نمایندگان مجلس در نبود نهادهای فراگیر مدنی مطالبات ایلی، عشیره‌ای و قومی را مطرح و جامعه را بیش از پیش دچار تهدید می‌کنند.    وی با اشاره به اینکه کم توجهی به ظرفیت‌های فرصت ساز اقوام ایرانی از دیگر جادررفتگی‌ها در سیاست گذاری‌های حوزه قومیت است افزود: اگر چه این موضوع که اقوام برای کشوریک فرصت است مطرح می شود اما در حد یک تعارف است.    مقصودی در ادامه به مبانی و مولفه‌های اعتدال اشاره کرد و افزود: خردورزی، انصاف، عدالت، مشی و منش تعاملی از جمله مبانی و مولفه‌های اعتدال هستند.    به گفته وی همچنین تأکید بر عنصر شناسایی به مثابه گام اول در موضوع قومیت‌ها در ایران و به رسمیت شناختن آن‌ها، پذیرش عنصر گفتگو از جمله گفتگوی انتقادی در مناسبات ملی و قومی، قانونگرایی، تساهل و مدارا، رعایت حقوق شهروندی و توجه به کرامت و شأن انسان‌ها وبدون هیچ تبعیض و گریزی از مبانی اعتدال در حوزه قومیت‌ها از منظر ایجابی (باید‌ها) است.    مقصودی به مبانی اعتدال در حوزه قومیت‌ها از منظر سلبی (نباید‌ها) اشاره کرد و افزود: نفی بیگانه سپاری و فرافکنی، نفی سلیقه گرایی در حوزه اجرا و پرهیز از غیریت سازی‌های قومی و دگرسازی هویتی در حوزه اقوام از جمله این مبانی است.
  • مجتبی مقصودی
۰۶
شهریور
مبانی اعتدال و پدیدۀ قومیت ها در ایران                                                                                                                    مجتبی مقصودی     اگر پدیده قومیت و سیاسی شدن هویت قومی و روند رو به صعود آن را در هفتاد ساله اخیر در ایران به مثابه یک واقعیت موجود  برسمیت بشناسیم،  مشخصا؛ افراط و تفریط در فهم، تبیین و سیاستگذاری مهمترین معضل پدیده قومیت در ایران و در مقابل بنظر می رسد، اعتدال شاه کلید برخورد بهینه با این مساله است.      عدالت و اعتدال توام با واقع بینی و خردورزی در فهم و تبیین پدیده قومیت در ایران با "باید ها  و نبایدها"یی همراه است. در گام اول؛ مستلزم "شناسایی" صورت مساله و متعاقب آن پذیرش مسئولیت عملکردها، سیاست گذاری های هویتی و پیامدهای آن و از جمله فرصت ها و چالش های آن از سوی همه طرف های ذینفع و به ویژه از سوی دست اندرکاران نظام سیاسی است.  نفی صورت مسئله، مشکلات این حوزه را از بین نخواهد برد و با مبانی اعتدال ، عدالت و خردورزی  ناسازگاری دارد. در گام بعد.....همایش تبیین مفهوم اعتدال، پنجم و ششم شهریور 1392، تهران، انجمن علوم سیاسی ایران، مرکز مطالعات استراتژیک مجمع تشخیص، انجمن جامعه شناسی ایران، انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات، ·
  • مجتبی مقصودی
۰۳
شهریور
گزارشی از کنفرانس خبری همایش ملی تبیین اعتدال                                                                                                          گزارش از: ماندانا سجادی روز گذشته انجمن علوم سیاسی ایران مهمان جمع کثیری از خبرنگاران بود تا ناگفته هایی از همایش ملی تبیین اعتدال را که 5 و 6 شهریور ماه در سالن آفتاب مرکز تحقیقات استراتژیک برگزار خواهد  شد برای اهالی رسانه بازگو کند. در این نشست صمیمی ، دکتر حسین سلیمی دبیر علمی همایش، دکتر مجتبی مقصودی رئیس انجمن علوم سیاسی ایران ، دکتر محمد امین قانعی راد رئیس انجمن جامعه شناسی ایران، دکتر محمدرضایی عضو هیات مدیره انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات و نیز دکتر محمد فاضلی نماینده مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص پس از طرح موضوع پیرامون چرایی و چگونگی برگزاری این همایش به سوالات خبرنگاران پاسخ گفتند.
  • مجتبی مقصودی