دکتر مجتبی مقصودی

دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی


دانشیار رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
آخرین نظرات

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «انتخابات مجلس» ثبت شده است

۱۴
بهمن

انتخابات مجلس و سهم برنامه‌ و شعارهای صلح‌محور

مصاحبه با دکتر مجتبی مقصودی

تهران- ایرنا-

جوامع انسانی حتی در شرایط جنگی نیز باید راهبردی برای صلح و مصالحه داشته‌باشند و اصولاً همه جهت‌گیری‌ها بیش از جنگ باید معطوف به صلح باشد. از نگاه «مجتبی مقصودی» رئیس هیات مدیره «انجمن علمی مطالعات صلح ایران»، تشکیل فراکسیونی با نام «فراکسیون صلح» در مجلس شورای اسلامی می‌تواند آثار مثبتی به دنبال‌داشته‌باشد.صلح وضعیتی زاینده پیشرفت، توسعه و آرامش است. این مفهوم زمانی به چشم می‌آید و ارزش خود را به رخ می‌کشد که جای خود را به درگیری و ناآرامی و جنگ بدهد.اهمیت برقراری صلح و ثبات در کشورها و در سطح جهانی را می‌توان در منشور سازمان ملل و دیگر قوانین و هنجارهای بین‌المللی به چشم دید؛ گویی هدف غایی سازمان‌ها و معاهدات بین‌المللی برقراری و حفاظت از صلح تعیین شده است.در سطح کشورها و در چارچوب نظام‌های سیاسی و قوانین اساسی نیز صلح و فرایندهای منتهی به صلح جایگاهی ویژه دارد. در این پیوند، پژوهشگر ایرنا با «مجتبی مقصودی» رئیس هیات مدیره «انجمن علمی مطالعات صلح ایران» به گفت‌وگو نشسته که شرح آن در ادامه آمده است.

به گفته این مدرس دانشگاه، در شرایط کنونی بیش از پیش ضرورت اعتنا و توجه به برنامه‌های صلح‌محور در کشور احساس می‌شود اما متاسفانه جای چنین برنامه‌هایی به شدت خالی است. در فعالیت و نشست‌های معدودی هم که در زمینه صلح برگزار می‌شود جای خالی نمایندگان مجلس به شدت احساس می‌شود؛ افرادی که هم نماینده حوزه انتخابیه خود بوده و هم نمایندگی از طرف آحاد ملت را به عهده دارند. این در حالی است که گرایش و دلبستگی یا به عبارتی تعهد مورد نیاز به مسئولیت‌های مرتبط با این مفهوم به چشم نمی‌خورد.موضوع این است نمایندگانی که برای ورود به مجلس آماده می‌شوند، در چهل سال گذشته برای دستیابی به صلح ریل‌گذاری نکرده‌اند بلکه بیشتر تلاش شد تا ریل‌گذاری‌های موجود تسهیل شود.

پارلمانی که برنامه صلح محور نداشته باشد، تفاوتی میان برنامه‌های نامزدها به وجود نمی‌آورد.این موضوع صلح است که باعث می‌شود، نامزدها برنامه‌های متفاوتی برای دستیابی به آن ارائه دهند. برای اینکه مردم تصمیم بگیرند به کدام نامزد رأی دهند، باید تفاوت معناداری میان برنامه‌های نمایندگان مستقل، اصلاح طلب و اصولگرا وجود داشته باشد.

نمایندگان باید دغدغه صلح داشته باشند و بدانند که این موضوع چه اندازه برای مردمی که آن‌ها را به عنوان نماینده انتخاب می‌کنند، اهمیت دارد. نامزدهای مجلس باید تشخیص دهند که موضوع صلح جزء مطالبات مردمی است یا خیر. مردم کشور به دلیل مطالبات صلح سرخورده و برخی دچار مشکلات روحی و روانی شده‌اند. باید دید موضوع توسعه که از مسیر امنیت و آرامش می‌گذرد از دغدغه های نمایندگان است یا خیر.به نظر می‌رسد که این مجلس در راستای بداعت قانونگذاری در حوزه صلح فاقد برنامه بوده و هیچ استراتژی و تاکتیکی برای این موضوع ندارد. حتی به جرات می‌توان گفت که مجلس در زمینه صلح، فاقد برنامه‌های مشخص است.اینکه نمایندگان، سیاستگذاری‌های موجود را تسهیل و بعد در صحن علنی مجلس برای دستیابی به آن تظاهرات کنند در شان مجلس نسیت. نمایندگان باید کار نمایندگی انجام دهند. به نظرمی‌رسد که این مجلس باوری به موضوعات صلح و توسعه ندارد. در نتیجه، برنامه چشم‌انداز توسعه که ایران باید تا ۱۴۰۴ در رأس بیش از ۲۰ کشور جهان قرار گیرد، با چالش‌هایی مواجه شده است.

مردم بر اساس قرارداد اجتماعی به دولت اختیار می‌دهند که در قبال برخی چارچوب و محدودیت‌هایی که برای آنها ایجاد می‌شود، امنیت و صلح را برقرار کند. همچنین دولت باید کارآمد باشد و فرایند توسعه را پیش ببرد. در غیز این صورت کارآمدی دولت با پرسش‌هایی جدی مواجه می‌شود.نکته قابل تأمل دیگر این است که پارلمان در زمینه سیاست خارجی از چه جایگاهی برخوردار است. در بسیاری از کشورها نمایندگان نقش بسزایی در زمینه سیاست خارجی ندارند اما این افراد می‌توانند از راه‌های دیگر همچون تعیین بودجه در این زمینه تاثیرگذار باشند.به عنوان مثال اگر ایالات متحده تمایل به دخالت در مسائل خاورمیانه را داشته باشد، نمایندگان می‌توانند با کاهش بودجه مانع حضور پررنگ آمریکا در این منطقه شوند.در حوزه علوم سیاسی دو نوع دیپلماسی «عمومی» و «پارلمانی» وجود دارد. ایران در قالب دیپلماسی پارلمانی در حوزه صلح آنچنان که باید فعال ظاهر نشده است. در کشورما، ضعف کارکردی دیپلماسی عمومی، دیپلماسی پارلمانی و گروه‌های دوستی و پارلمانی مجلس در شرایط کنونی به چشم می‌خورد.به طور منطقی، زمانی که دیپلماسی رسمی و سنتی کشور از کار باز می‌ایستد، دیپلماسی عمومی و پارلمانی می‌تواند آغاز به حرکت کند چرا که نمایندگان مجلس انتخاب‌شدگان از طرف ملتند و ارتباطی به دولت نداشته و آنها سخنگوی مردمند.همچنان که اشاره شد در پارلمان ما اقدامات برای ریل‌گذاری صلح آنچنان که باید نبوده است. در انتخابات آینده نباید این مسیر همچنان ادامه یابد بلکه می‌شود به پیشنهاداتی چون ایجاد فراکسیون صلح اندیشید و در راستای آن قدم برداشت.

برای مراجعه به لینک اصلی خبر بر روی لینک زیر کلیک کنید. 

www.irna.ir/news/83657316

  • مجتبی مقصودی